Hai un meses, nunha festa, alguén me dixo que el só consideraba escritores aos poetas. Creo que o dixo porque lera a miña novela en non lle gustara, pero eu dinlle a razón. A poesía é a expresión máxima da palabra, ou debería dicir a mínima, capaz do máis exacto e o máis difuso, do máis certeiro e do máis periférico, do máis abstracto e do máis verdadeiro. A poesía é unha linguaxe única que poucos dominan. Os lectores só caemos nela como se cae nun pozo escuro iluminado por flashes intermitentes sen saber nunca de onde veñen.
En realidade, non teño nin idea de que é a poesía. Descoñezo a matemática do seu pentagrama, as claves da súa música capaz de mover os marcos das emocións, nin sequera sei se se pode escribir poesía ou has de ser poeta. Seguramente, ser poeta significa algo, pero hai algo fondamente intelectual en todos os poetas que coñezo, que remexen nun areal buscando o único grao que lles vale.
«Poesía eres tú», dicía o cursi de Bécquer, que pasou a través da historia algúns poemas de carpeta, aínda que en vida non foi coñecido como tal. Todas as épocas teñen os seus poetas de carpeta, namorados do amor e non da palabra. A palabra é un templo e necesita de liñas puras, de trazo limpo, e, cando se vai, hai que deixala marchar, como fixo Rimbaud, que despois dos 20 abandonou a poesía para ser traficante de armas en África.
Gústame aquela frase de Carlos Oroza, que dicía algo así como que ser poeta é levar un paxaro no ombro. Eu, que nunca escribín un verso, camiño como el polas rúas paseando os fracasos que asaltan as beirarrúas nas cidades, cargada con «unha maleta sen soños nas que pesan as mudas sen lavar» e é pensar nese verso da próxima homenaxeada nas Letras Galegas e tropezarme nunha rúa de Coruña cunha placa que di: «Nesta casa viviu e soñou a poeta Luísa Villalta». Ese encontro paréceme poético e marcho baixo a chuvia pensando que se topou moi nova «tras o abano dos naipes sen triunfos». Quizais, como dicía ela, «pensar é escuro», «e é así, porque a razón é tráxica, como tráxico é calquer fin último, calquer destino ao que se aboca a vida».
Quizais iso fan os poetas, abocarse á poesía, sexa o que sexa.