Todos levamos un «fisterra» dentro

Non recordo a primeira vez que cheguei a Fisterra. Non me preocupa. Como son un descrido que cre, imaxino que ese esquecemento responderá a algún enigma alleo á miña pésima memoria a longo prazo. Se non se trata dun motivo moi singular ou moi determinante, imposible que eu recorde nada. Nisto, son un parasito asentado comodamente na envexable memoria que para o pasado distante si teñen moitos dos meus amigos da infancia. Eles son o meu libro-guía para as remotas covas do tempo.

Pero no caso desa primeira vez en Fisterra non teño onde consultar nada, pois como non a recordo, tampouco recordo con quen estaba en tal ocasión.

Resulta evidente que tivo que haber esa primeira vez, pois eu son de Sarria, no oriente galego, e non vin vivir a Santiago ata finais dos anos oitenta nin nunca estivera antes máis alá do occidente compostelán. Así que sería nas excursións que daquela faciamos a miña muller, algún amigo e eu polo poñente galego, Costa da Morte incluída, cando talvez un sábado ou domingo ocioso visitei por primeira vez Fisterra e o seu cabo. Que sensacións tería ese día? Ignóroo.

O que si recordo ben é a primeira ocasión na que cheguei camiñando. Pasaron anos. Pero para daquela Fisterra xa me trabara coas súas garras invisibles. Xa lera moito dela, entendendo por ‘moito' o pouco que sobre esa outra Fisterra, a mistérica, hai investigado, pois non é sinxelo investigar o que se nos escapa da mente.

En fin, cheguei cos meus compañeiros e amigos Paco e Manolo. Cheguei co afán dun peregrino. E foi estupendo. Pero non sentín a incógnita emocional —perdón pola expresión, pois non se me ocorren outras dúas palabras menos pretensiosas— que percibía cando imaxinaba e sigo imaxinando Fisterra máis alá dela. Tampouco nada novo se me revelou en relación co feito de que Fisterra e o seu cabo os tivera confirmados desde tempo atrás como un dos escasísimos espazos físicos do mundo no que o pasado creou e ocultou ao mesmo tempo, e para sempre, un indescifrable espazo supramaterial. Recordo que ao chegar ao porto seguimos ao cabo sen a máis mínima pausa, coas mochilas ás costas. Máis que camiñar, corremos cara a arriba como uns posuídos insensibles ao esgotamento. Corremos ata alí antes de buscar onde resolver a fame que tiñamos, antes de procurar un albergue para a opción de pasar a noite na localidade, mesmo antes de tomar unha reparadora e relaxante cervexiña nun bar do porto.

Subir ao cabo non tiña espera. E resultou intenso. Eu sentei uns minutos no que á miña ignorancia lle pareceu a punta que miraba máis ao poñente. Estaba decidido a meditar cunha intensidade inédita. Sentín unha brisa que me reconfortou. E iso foi todo.

Unha pena que daquela aínda non lera ningunha das frases que a norteamericana Georgiana Goddard King, unha pioneira visionaria, dedicou ao noso finis terrae a primeiros do século XX na súa obra The Way of Saint James. Unha delas, esta: «Sobre o cabo Fisterra aínda voan e choran as almas como aves mariñas». Tampouco coñecía esta outra, de hai sesenta anos, do gran Esmorís Recamán: «Non todos entenden a posición do noso Cabo en relación co mundo». Ollo: refírese Recamán —e estimo que acerta— ao mundo enteiro. De ter lido estas reveladoras frases, que pasaría naquel momento pola miña cabeciña? Supoño que tampouco nada excepcional. Fisterra non se revela en Fisterra. Iso sería moi obvio. Ademais, todos levamos un fisterra dentro.

Unha vez escoiteille a Steffen A. Pffeifer, co que aínda coincidín en novembro nun bar en Cee, que cando el fixo o Camiño de Santiago por primeira vez e seguiu a Fisterra, comprendeu, sen saber a razón, que acaba de chegar ao seu fogar. Será porque certas almas son de alí, do cabo? E somos alma. Sobre todo os descridos. Os descridos somos aínda máis alma que os que cren nela.

Teño decidido que incineren o meu corpo cando morra. Para que a súa alma quede liberada de inmediato e se bote a voar dunha esquina a outra do mundo sen limitación ningunha. Quero facer tombos e derrapes de abaixo arriba e de arriba abaixo entre as nubes máis enormes.

O que non decidín é onde me gustaría que boten ao chan as cinzas resultantes. Nalgunha ocasión pensei —desculpas!— na punta do cabo. Será porque me sinto parte del? Será por isto que non recordo a primeira vez que cheguei a Fisterra? Ou xusto porque xa son do cabo, non sería mellor que as miñas cinzas xamais cheguen a el? Ademais, non quero importunalo con nada alleo. Esa é a casa das almas.

---

---

---